ZKP Lipnica
zaloguj siÄ™   |   
RSS

Wieczór wspòminków ò doktorze Brusczim

Doktor Józef Brusczi to legenda lat 60-70, jesz XX wiekù, w Lëpincach, na Gochach, na caÅ‚ëch Kaszëbach. BëÅ‚ òn ju mòckò znónym Å‚gôrzem czéj zamieszkôÅ‚ w 1959 rokù w Lëpincach i naczÄ…Å‚ prowadzëc ÒÅ›rodek Zdrowigò. Jegò żëcé bëÅ‚o wiele razy òpisywóny w rozmaitëch czÄ…dnikach, temù ò tim blós wspòmnã w dalszim dzélu. Lëpincë miaÅ‚ë szczescy do Józefów. Znóny wszëtczim byÅ‚ Józef SÅ‚óminsczi, wójta i dzejôrz lëpnicczi. Z Gochów wëszed Józef Gerszewsczi, komendant „Gryfa Pòmërsczigò”. Òbaji leżą na smãntôrzu w Bòrëszkach. No trzecy Józef to doktor Brusczi. Szkòda, że nie leżi òn na smãntôrzu w Lëpincach, za to mô towarëszstwò w Brusach innygò wiôldżigò Kaszëbë – Jana Karnowsczigò. W żëwich òddónym Lëpincóm ë Gochom je Józef Bòrëszkòwsczi ze GduÅ„ska.

W kùÅ„cu pò 25 latach òd smiercë òdżëÅ‚a pamiãc ò doktorze Brusczim na Gochach. 14 gòdnika 1999 rokù w Lëpincach w kòscele ksÄ…dz Leszek WoÅ‚oszyk òdprawiÅ‚ mszã swiãtÄ… za zmarÅ‚égò dokÅ‚adno przed 25 latama doktora Józefa Brusczégò. Wdzãcznëch, za doktorowi pòsÅ‚ugiwanié, w kòscele bëÅ‚o baro, baro wiele. Pò Bòżim szlë më na „kòzi” do lëpnicczégò „Strażaka”. Tak wiele jak w kòscele nas ju nie bëÅ‚o, ale òpòwiôstkóm, wierztóm i gôdkóm nie bëÅ‚obë kùÅ„ca, czéjbë gòsce ni mielë dalszi abò blëższi drodżi dodóm. Òb wieczór dzecë z lëpnicczéj szkòÅ‚ë przëpómnÄ…Å‚ë nama te znóny gôdci doktora Brusczigò. Dzecë ze szkòÅ‚ë w Zôpcyniu miaÅ‚ë przëszëkòwóny fragmentë „Wesela Zabòrsczégò”. Dzãka téj wieczornicë caÅ‚y rãkòpis je ju w dobrëch rãkach. Dzecë ze szkòÅ‚ów w Bòrowim MÅ‚inie i Brzéznie Szlachecczim wëgÅ‚osëÅ‚ë wierzte Jana Karnowsczigò, chtërnygò 60. roczëznã smiércë przëpôdaÅ‚a pôrã miesãdzy chùtczij. Je to jesz do zbadérowanié, jak czãsto doktor Brusczi sã spòtikôÅ‚ i ò czym kòrbielë ti dwaji Kaszëbi. Gôdci i wierzte spiéwém i tuÅ„cem przeplôtaÅ‚ë „Gochë”. ZresztÄ… bez „Gochów” Zrzeszeniowô impreza bë sã żódnô chiba nie òdbëÅ‚a. Å»ëcé doktora wiesoÅ‚o przedstawiÅ‚ Przédnik Instytutu Kaszëbsczégò prof. Józef Bòrëszkòwsczi ze GduÅ„ska. WtrÄ…côÅ‚ chòcbë taczi wic autorstwa doktora: „Do doktora Brusczigò gôdô a sã chwôli pacjent: Mòja kòbiéta to je janioÅ‚. Na to Brusczi òdrzek: A mòja jesz żëje!”. Czë inny: „Rôz w towarësztwie doktor Brusczi pùscôÅ‚ sobie „bÄ…ka”, téj rzek: Lepi niech 10 wÄ…chô niżli jedin miôÅ‚bë pãknÄ…c”. Na kùÅ„c swòji mòwë prof. Józef Bòrëszkòwsczi dôÅ‚ sÅ‚owò, że dopilëje, co bë pòwstaÅ‚a monografiju ò doktorze Brusczim.

Pò Przédnikù gÅ‚os zabrôÅ‚ naczelny „Pòmeranii” Cezary Obracht Próndzynsczi. ÒdczëtôÅ‚ òn wspòmink ò doktorze Brusczim przekôzóny przez redaktora StanisÅ‚awa Pestkã, chtërny w tim czasu wëjachôÅ‚ do Americzi. Pòtimù swòje òpòwiôdania snuÅ‚a Zofia CieÅ›liÅ„skù. Za żëcy doktora bëÅ‚a òna szefowÄ… Å›wietlicë wiejsczé. PrzëbôczaÅ‚a jak to z doktorem przëjimalë wanożników, sztudentów i jinszëch rozmaitëch gòscy. ÒpòwiedzaÅ‚a téż, jak rôz bëÅ‚a mòckò rozgòrzonu na swòjigò chÅ‚opa i sã do niegò nie òdzëwaÅ‚a. Tén szed szukac rëtunkù do doktora, bò jegò kòbiéce òdebraÅ‚o mòwã. Jak wrócyÅ‚ z doktorã, Zofia CieÅ›liÅ„skù nie wëtrzimaÅ‚a i sã òdezwaÅ‚a. Na to ji chÅ‚op òdrzek: „Ju je lepéj, ùprawiaÅ‚o sã”. Marian Fryda òpòwiedzôÅ‚, jak mù doktor Brusczi pòmóg wëlékòwac gãba caÅ‚u w krostach. PòmògÅ‚a mù w tim cëdownu smara doktora „na wszëstkò”. Dali wspóminczi gôdëlë WÅ‚adka Spiczak Brzezinskù, Stach Gòstomczik, Zbigniew Talewsczi, a przë kawie i „cos na zÄ…b” wielë jinych. Andrzej Brusczi wiele razy dzãkòwôÅ‚ wszësczim za cepÅ‚i sÅ‚owa, partowi Zrzeszeni Kaszëbskò-Pòmòrsczimù za òrganizacjã wieczoru i téż rzek pôrã sÅ‚ów wspòmnieni, chòcbë le ò tim, że jegò tatk miôÅ‚ prócz doktorzëni jiny jesz zawód – rëbôka. Do tégò nawiÄ…zôÅ‚ Franek Adamczik. Wiele gôdôÅ‚, jak jegò matka Maria i òn sóm Å‚owiélë rëbë z doktorem Brusczim, na co w tich czasach nie wiedno mielë pòzwòlenié. CaÅ‚i wieczór bëÅ‚ òkraszony bògatim wëstôwkëm pamiãtków pò doktorze, zdjãcama, lëteraturÄ… i sÅ‚ôwetnym diplomam doktora wëpisónym pò wÅ‚oskù. Tén piãkny wëstôwk przërëchtowëlë biblotekôrze Elżbieta Kiedrowskô i Tomasz Drzazga. Wëpôdô téż pòdzãkòwac wszësczim sponsoróm, bez chtërnëch impreza bë sã tak piãkno nie ùdaÅ‚a.

Wersja do druku